Roślinne zamienniki produktów pochodzenia zwierzęcego zyskują coraz większą popularność. Szczególnie można to zaobserwować właśnie po napojach roślinnych. Na sklepowych półkach najczęściej możemy spotkać napoje roślinne takie jak:
- sojowe
- migdałowe
- ryżowe
- kokosowe
- owsiane
- a także z różnych orzechów (nerkowców, laskowych czy makadamia)
Na co warto zwrócić uwagę wybierając napój roślinny i czy każdy z nich ma równie wartościowy skład?
W zależności od surowców i fortyfikacji (czyli wzbogacania) napoje różnią się między sobą składem odżywczym oraz smakiem, ale żaden nie zawiera laktozy ani cholesterolu.
Wybierając “mleko” roślinne warto zwracać uwagę czy jest ono wzbogacone w składniki odżywcze i witaminy takie jak:
- WAPŃ → jego niedobory są bardzo powszechne, gdy z diety zostają wykluczone produkty mleczne. Mogą się one objawiać krzywicą u dzieci, natomiast u dorosłych osteoporozą, czyli znacznie zmniejszoną gęstością mineralną kości i wiążącym się
z tym zwiększonym ryzykiem złamań. - WITAMINA D3 → między innymi będzie zapewniała lepszą przyswajalność wapnia z przewodu pokarmowego.
- WITAMINA B12 → w związku z faktem, że jej jedyne źródło stanowią produkty pochodzenia zwierzęcego, aż u 50-70% wegan mogą wystąpić jej niedobory. Dlatego decydując się na dietę roślinną należy koniecznie zadbać o jej dostarczanie do organizmu, między innymi dzięki fortyfikowanym napojom roślinnym.
Kilka praktycznych wskazówek:
- Wybieraj napoje BEZ DODATKU CUKRU
- Skład IM KRÓTSZY, TYM LEPSZY! → głównie powinny się w nim znajdować: woda oraz baza, w zależności od rodzaju napoju – owies, orzechy, ryż, soja oraz dodatek wcześniej wspomnianych składników – wapnia, witaminy D oraz witamin z grupy B.
Porównanie najbardziej popularnych napojów roślinnych
- Napój sojowy był pierwszą alternatywą krowiego mleka. Z czasem stał się jego głównym zamiennikiem. Dostarcza białka niemal na równi z krowim mlekiem (czyli około 6-8 gramów) oraz jest bardziej sycący niż inne mleka roślinne. Jest także źródłem potasu, który jest niezbędny do funkcjonowania mięśni i utrzymuje właściwe ciśnienie krwi.
- Szklanka dostarcza ok. 80 kcal, 2 g węglowodanów, 8 g białka i 4 g tłuszczów.
- Szklanka dostarcza ok. 80 kcal, 2 g węglowodanów, 8 g białka i 4 g tłuszczów.
- Napój migdałowy to dość niskokaloryczny napój, bogaty
w witaminę E. Działa przeciwutleniająco, pomaga zmniejszyć uszkodzenia oksydacyjne w organizmie.- W szklance niesłodzonego napoju znajdziemy około 40 kcal, 1 gram białka, 2 gramy węglowodanów i 3 g gramy tłuszczów.
- W szklance niesłodzonego napoju znajdziemy około 40 kcal, 1 gram białka, 2 gramy węglowodanów i 3 g gramy tłuszczów.
- Napój owsiany dzięki zawartości beta-glukanów wykazuje korzystny wpływ na zdrowie układu sercowo-naczyniowego
- W szklance znajdziemy około 120 kcal, 3 gramy białka, 5 gramów tłuszczów i 16 gramów węglowodanów, w tym aż 2 g beta-glukanów
- W szklance znajdziemy około 120 kcal, 3 gramy białka, 5 gramów tłuszczów i 16 gramów węglowodanów, w tym aż 2 g beta-glukanów
- Napój kokosowy nie powinien alergizować, więc jest względnie bezpieczny. Ten w kartonie posiada dużo mniej kalorii i tłuszczu niż popularne “mleczko” pełnotłuste z puszki.
- Szklanka napoju dostarcza ok. 50 kcal, 0,25 grama białka, niespełna 1 g tłuszczów, głównie nasyconych i ok. 5-6 g węglowodanów.
- Szklanka napoju dostarcza ok. 50 kcal, 0,25 grama białka, niespełna 1 g tłuszczów, głównie nasyconych i ok. 5-6 g węglowodanów.
- Napój ryżowy zawiera najwięcej węglowodanów ze wszystkich napojów. Zawartość nieorganicznego arsenu może być toksyczna dla dzieci (gdy spożywane w większych ilościach)
- W szklance znajdziemy ok. 22g węglowodanów, do tego 2 g tłuszczów i mniej niż 1 g białka, co daje w sumie ok. 120 kcal.
Pamiętajmy, że o dobrym zamienniku mleka krowiego możemy mówić wtedy, kiedy wartości odżywcze alternatywnego produktu roślinnego będą równe wartościowo jak mleko od krowy.
Autor: Marta Rudnicka – dietetyk kliniczny